Thông tin chung

• Bệnh truyền nhiễm cấp tính gây ra so siêu vi trùng thuộc họ Rhabdoviridae từ đồng vật truyền sang người, hầu hết là do súc vật cắn
• Loại gây bệnh cho người và động vật được chia thành ba dòng Lyssavirus, Vesiculovirus, và Ephemerovirus

Đường lây truyền

• Bệnh này vẫn còn tồn tại ở khắp thế giới, đá số ở các trường hợp lây truyền qua vết cắn
• Tại các quốc gia thuộc châu Phi, châu Á bao gồm Việt Nam, đa số các trường hợp người mắc bệnh dại là do chó, mèo cắn chiếm 90%
• Sau khi xâm nhập vào cơ thể qua vết cắn, siêu vi trùng dại tồn tại gần vết cắn này trong một thời gian rồi tăng sinh tại các tế bào cơn xâm nhập dây thần kinh ngoại biên, hướng đến tủy sống, não bộ

Triệu chứng

Thời kỳ ủ bệnh:

• Trung bình từ 20-60 ngày nhưng có thể kéo dài từ 4 ngày đến nhiều năm sau. Thời kỳ ủ bệnh ngắn khi vết cắn ợ mặt hoặc lây bệnh do ghép giác mạc

Thời kỳ khởi phát:

• Mệt mỏi, chán ăn, nhức đầu, sốt, đau cơ
• Cảm giác ngừa, đau hay dị cảm at5i vết cắn hầu như đã lành
• Thay đổi tính tình: bệnh nhân cảm th61y hồi hộp, lo lắng, dễ bị kích thích, mất ngủ, bứt rứt hoặc trầm cảm

Thời kỳ toàn phát: biểu hiện ở hai thể

• Thể hung dữ:
• Sợ nước do tình trạng co thắt cơ hô hấp có thể kết hợp với co thắt thanh quản xảy ra trong một cơn hốt hoảng. Cơn co thắt thnh quản và ơ hô hấp thường đột ngột và dữ dội, cổ và lưng bệnh nhân ưỡn ra, cánh tay vùng vẫy giơ cao lên. Cơn co thắt có thể trở thành cơn co giật toàn than kèm theo ngừng tim, ngừng thở
• Bệnh nhân sốt cao, đồng tử dãn, đồng tử hai bên không đều, tăng tiết nước bọt, nước mắt, vã mồ hôi
• Thể bại liệt:
• Chiếm tỷ lệ 20% các trường hợp
• Có thể di cảm vết cắn, đau cột sống, đau chi bị cắn, tình trạng liệt tiến triển lan tỏ đến chi trên, mất phản xạ gân xương, bì tiểu đại tiện, liệt cả cơ cổ, mặt, lưỡi gây sặc, liệt các cơ hô hấp và dẫn đến tử vong

Phòng ngừa

Có thể dùng phối hợp hoặc dùng đơn độc:

• Vắc xin phòng dại:số liều tiêm tùy thuộc vào loại vắc xin và mục tiêu tiêm dự phòng trước phợi nhiễm hay sau phơi nhiễm
• Huyết thanh kháng dại